Q&A Griepprik

Hoe meer mensen rondom onze kwetsbare patiënten populatie zich laten vaccineren, hoe effectiever het vaccin is (herd immunity/ ‘immuniteit door de groep’).
Vaccinatie is niet verplicht, er zullen geen sancties volgen als je je niet laat vaccineren. Wij doen een beroep op de morele verantwoordelijkheid van onze collega’s, en hopen dat ook gezonde, fitte collega’s zich laten vaccineren met als doel een gezond en een zo veilig mogelijke omgeving na te streven voor onze patiënten.

Asymptomatisch dragerschap komt ook voor bij Influenza. Persoonlijke hygiëne blijft hierdoor belangrijk (handen wassen). Het influenzavaccin verkleint de kans om het virus naar anderen over te dragen, ook als je zelf geen klachten hebt.

Nee, dit kan niet door de griepprik komen. De influenzavaccins die in Nederland beschikbaar zijn, bevatten geen levende virusdeeltjes, maar bestaan uit virale eiwitten en de vaccins zijn niet voorzien van adjuvantia. Het ontwikkelen van Influenza als gevolg van de vaccinatie is dan ook uitgesloten en het gebruik is veilig.
De toediening van de griepprik wordt ieder jaar in het najaar gepland en dit valt samen met het seizoen waarin luchtweg-virusinfecties weer hun intrede doen in de populatie. Het is pech of toeval dat mensen de weken van of na de vaccinatie een koortsend ziektebeeld ontwikkelen dat door een luchtweg-virus wordt veroorzaakt.

De risico’s van een griepprik zijn bijzonder klein. Een lokale reactie is het meest beschreven (roodheid, pijn en lokale zwelling). Het Nederlands Bijwerkingen Centrum Lareb heeft de gemelde bijwerkingen van het influenzavaccin over een periode van drie jaar (2010-2013) geanalyseerd en vastgesteld dat er van ongeveer 9 miljoen doses, 961 vermoede bijwerkingen waren. Er zitten geen adjuvantia (=aanvullingen, red.) in het vaccin.

Wat de gevaren precies zijn, weten we niet. Het is voor het eerst dat de COVID-19 pandemie zal samenvallen met de epidemie van influenza. Beide virussen veroorzaakt levensbedreigende ziekte en sterfte vooral voor ouderen, chronisch zieke patiënten en andere kwetsbare patiënten. Wanneer en hoe ernstig de COVID-19 epidemie in de herfst of winter terugkeert, is niet bekend. Er is niets bekend over de interactie van influenza en SARS-CoV2, het virus wat COVID-19 veroorzaakt. We vermoeden wel dat onze patiënt populatie die over het algemeen bestaat uit ouderen en kwetsbare mensen, extra risico lopen en dat er extra druk op de bedden in het ziekenhuis zal komen.

Nee.

Door zich te laten vaccineren verkleinen medewerkers de kans zelf ziek te worden en de kans om het virus over te dragen aan anderen.

Het influenzavaccin voor seizoensmatig gebruik bevat eiwitten met als doel te beschermen tegen de meest voorkomende en ziekmakende virusstammen namelijk H1N1, H3N2 met 1 of 2 stammen van InfluenzaB. De effectiviteit van het vaccin varieert per virustype. Door je te laten vaccineren verklein je de kans zelf ziek te worden en de kans patiënten te besmetten.

De definitie van effectiviteit kan zijn de mate van bescherming die de gezondheidsmedewerkers ervaart, maar (misschien belangrijker nog wel) ook de mate van bescherming die de patiënt ervaart wanneer zijn omgeving gevaccineerd is.

Idealiter zou je de effectiviteit van een influenzavaccin willen testen middels een dubbelblind, gerandomiseerd, placebo-gecontroleerde klinische studie. Resultaten van zo’n studie hebben we niet. Wel beschikken we over rekenmodellen, gerandomiseerde studies en reviews. De Gezondheidsraad baseert haar advies om gezondheidsmedewerkers te vaccineren op de uitkomsten van deze studies waarbij een afname van sterfte wordt gezien bij patiënten als medewerkers tegen influenza gevaccineerd zijn.

We weten van niet-100% dekkende vaccins zoals mazelenvaccin dat de effectiviteit van een vaccin wordt vergroot als de hele groep zich vaccineert (zogenaamde herd-immunity of ‘kudde-immuniteit/ immuniteit door de groep’). Dit geldt ook voor de griepprik. En daarom hopen we dat zoveel mogelijk medewerkers zich laten vaccineren.