Afgelopen week kwam ik met een aantal predikanten, die ik ken sinds mijn opleiding, samen om een en ander te bespreken.
Verzuchtend vroeg één van hen zich af wat er deze kerst nu weer uit de pen moest komen: “Uiteindelijk kom ik wel met iets, het wordt altijd weer kerstavond.”
U ziet: de hedendaagse dominee kan het soms ook lastig hebben met de blijde boodschap. Zeker omdat je eigenlijk elk jaar hetzelfde verhaal vertelt; de betekenis en de uitkomst staan vast.
Er is geen cliffhanger, geen verrassing of nieuwe wending. Ik heb mijn blogs van de afgelopen jaren over kerst nog eens doorgenomen en merkte dat ik steeds dezelfde boodschap in een andere vorm giet.
Maar daarmee doe ik de boodschap eigenlijk tekort. De kracht en betekenis van de komst van Jezus in de wereld, God op aarde, is immers dat God geïnteresseerd is in mensen, bij hen wil zijn.
En zo’n God zou toch ook op individueel niveau het verschil moeten maken. Niet altijd, maar soms wel.
Mijn geluk, in tegenstelling tot dat van mijn collega-dominees, is dat de ervaringen van patiënten soms naar mij toekomen. Dat ik even onderdeel mag zijn van hun wereld. Zo ging dat ook bij mevrouw Kunath.
Ik leerde haar kennen vlak voor haar overlijden en sprak daardoor vooral met haar familie. Zij vertelden over de betekenis van hun moeder voor hun leven: hoe zij tot op hoge leeftijd volop deelnam aan het leven van haar familie en hoe belangrijk haar rol daarin was. Mevrouw, op dat moment bedlegerig, probeerde ook nog bij te dragen aan het gesprek door op de juiste momenten te laten merken dat zij het eens was met wat haar dochter vertelde.
Een belangrijke plaats in het leven van mevrouw was weggelegd voor God. Zij was haar hele leven evangelisch en las graag uit een Bijbels dagboek.
Er was dan ook sprake van een waardige situatie: mevrouw werd omringd en gedragen door haar liefdevolle familie, in de wetenschap dat zij binnen afzienbare tijd in het Rode Kruis Ziekenhuis zou komen te overlijden.
Eén dag later, op dinsdag 2 december, kwamen mijn collega en ik terug. Klokslag half elf liepen we de kamer binnen. Mevrouw haar zoon en schoondochter vertelden ons dat haar ademhaling veranderd was.
We zagen dat mevrouw hard achteruitging. We besloten het Bijbels dagboekje erbij te pakken en de tekst van die dag voor te lezen, als bemoediging en troost. Het lag op haar nachtkastje. Daar stond:
“Breng mij bij U terug, laat mij terugkeren,
want U, Heer, bent mijn God.”
(Jeremia 31:18)
Gij klare zon, Gij schone ster,
door ons aanschouwd van eind’loos ver,
o zon, ga op, o zonneschijn,
laat ons niet in het donker zijn.
Wij zijn hier in zo grote nood,
wij leven allen naar de dood.
O kom, Heer, voer met sterke hand
ons weer terug in ’t Vaderland.
(onbekende auteur, Keulen 1623)
Mevrouw overleed precies om 10.37 uur, vlak nadat we deze tekst hadden mogen lezen. Een tekst die wij niet zelf hadden uitgekozen, maar die naar ons toe kwam en op dat moment van grote betekenis was voor mevrouw en haar naasten. Dit was zo’n moment waarop de betekenis van God op individueel niveau zichtbaar werd en ik mocht daar getuige van zijn.
Deze mensen vonden grote troost in de gedachte dat mevrouw nu bij God mocht zijn. Haar leven gaat door, maar op een andere manier.
De boodschap van kerst doe je tekort als je het alleen houdt bij een algemeen verhaal van vrede, liefde en samenzijn. Nee, het hele punt van kerst is ook dat God voor mensen op individueel niveau het verschil kan maken.
Niet al het leed wordt voorkomen, tot onze teleurstelling en frustratie, maar deze familie mocht ervaren: Hij is er wel bij. Het gaat God ook aan.
Daarom wens ik u een zalig kerstfeest.
God met ons.
Met vriendelijke groet,
Namens de Geestelijke Verzorging
Ben Rumping
P.S. Deze BLOG is geschreven in overeenstemming met de patiënt.
Meer ervaringsverhalen
‘Dilemma’
Misschien herkent u zich in het volgende dilemma: ik moet eigenlijk naar bed, maar ik zit nog zo lekker op de bank. Als ik blijf zitten, dan ga ik nodeloos zitten snacken, zonder enig genoegen, en...
‘Het leven achterna’
Vanwege de leeftijd van mijn kinderen ben ik genoodzaakt om, vooral in de auto, te luisteren naar hedendaagse popmuziek. Of naar Bert en Ernie. Met die laatste twee heb ik overigens geen enkel...
‘Licht aan het einde van de tunnel’
Willem is brandweerman in Amsterdam. Er zijn maar weinig mensen die bij een brand een gebouw binnenrennen om de bewoners te redden van een verschrikkelijk einde. Een brandweerman moet niet alleen...



